ΟΠΕΚΑ: Αλλάζουν από 1/1/19 τα προνοιακά επιδόματα -Τι πρέπει να κάνουν Δήμοι & δικαιούχοι
Από την 1.1.2019 ανατίθεται στον Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ) η αρμοδιότητα χορήγησης προνοιακών παροχών σε άτομα με αναπηρία, του επιδόματος στεγαστικής συνδρομής και του επιδόματος ομογενών προσφύγων.
Μέχρι τις 31.12.2018 οι εν λόγω παροχές καταβάλλονταν από τους Δήμους.
Αιτήσεις που υποβάλλονται έως τις 31.12.2018 και εκκρεμούν κατά την 1.1.2019 σε οποιοδήποτε στάδιο της διοικητικής διαδικασίας, εξετάζονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες των δήμων και από τις αρμόδιες για την απονομή διατροφικού επιδόματος Διευθύνσεις των Περιφερειών της χώρας.
Οι εγκριτικές αποφάσεις εισάγονται στο υφιστάμενο πληροφοριακό τους σύστημα και εν συνεχεία τα σχετικά με την πληρωμή δικαιολογητικά αποστέλλονται στον ΟΠΕΚΑ, ο οποίος υλοποιεί εφεξής την καταβολή της παροχής του επιδόματος ή της οικονομικής ενίσχυσης, αντίστοιχα.
Οι δήμοι υποχρεούνται μέσω της αρμόδιας διεύθυνσής τους να παραδώσουν αμελητί με πρακτικό παραλαβής ηλεκτρονικό αρχείο καθώς και ακριβές αντίγραφο δικαιούχων προνοιακών επιδομάτων, με την αντίστοιχη ανάλυση ποσού ανά επίδομα/οικονομική ενίσχυση του δικαιούχου όπως αυτές διαμορφώθηκαν κατά την τελευταία πληρωμή του Νοεμβρίου 2018, στις αρμόδιες διευθύνσεις του ΟΠΕΚΑ και ανάλογα με τη χωρική τους αρμοδιότητα, προκειμένου να ενταχθούν στο ενιαίο μητρώο δικαιούχων.
Αιτήσεις που θα διεκπεραιωθούν από τους δήμους μέχρι 31.12.2018 και δεν συμπεριλαμβάνονται στην προαναφερόμενη κατάσταση θα παραδοθούν, με αντίστοιχο ηλεκτρονικό αρχείο και ακριβές αντίγραφο όπως ανωτέρω, μέχρι τις 15.1.2019, προκειμένου να ενταχθούν στην πληρωμή μηνός Ιανουαρίου 2019, που θα υλοποιηθεί από τον ΟΠΕΚΑ.
Η αρμόδια υπηρεσία χορήγησης των προνοιακών αναπηρικών παροχών των Δήμων υποχρεούται με την έκδοση της παρούσας να ειδοποιήσει άμεσα εγγράφως τους δικαιούχους που μέχρι 31.3.2019 λήγει η ισχύ της γνωμάτευσης της υγειονομικής επιτροπής, για επανυποβολή του αιτήματος χορήγησης των παροχών από τον ΟΠΕΚΑ κατά την διαδικασία που προβλέπεται.
Διατροφικό Επίδομα
Οι αρμόδιες Διευθύνσεις των Περιφερειών της χώρας, για την καταβολή του διατροφικού επιδόματος υποχρεούνται άμεσα, να παραδώσουν με πρακτικό παραλαβής στη Δ/νση Αναπηρικών Επιδομάτων και Οικονομικών Ενισχύσεων ή στις Περιφερειακές Δ/νσεις του ΟΠΕΚΑ, ανάλογα με τη χωρική τους αρμοδιότητα, ακριβές αντίγραφο και ηλεκτρονικό αρχείο με τους δικαιούχους Διατροφικού επιδόματος, όπως αυτοί διαμορφώθηκαν κατά την τελευταία πληρωμή του Δεκεμβρίου 2018, προκειμένου να ενταχθούν στο ενιαίο μητρώο δικαιούχων.
Αιτήσεις για χορήγηση διατροφικού επιδόματος, που θα διεκπεραιωθούν από τις αρμόδιες Δ/νσεις των Περιφερειών της χώρας μέχρι 31.12.2018 και δεν συμπεριλαμβάνονται στην προαναφερόμενη κατάσταση θα παραδοθούν, με αντίστοιχο ηλεκτρονικό αρχείο και ακριβές αντίγραφο, όπως ανωτέρω, μέχρι τις 15.1.2019, προκειμένου να ενταχθούν στην πληρωμή μηνός Ιανουαρίου 2019 που θα υλοποιηθεί από τον ΟΠΕΚΑ. Καταληκτική ημερομηνία διεκπεραίωσης του συνόλου των εκκρεμών αιτήσεων από τις αρμόδιες υπηρεσίες των δήμων και τις Διευθύνσεις των Περιφερειών είναι η 28.2.2019, ώστε εν συνεχεία να αποσταλούν στον ΟΠΕΚΑ ως άνω, προκειμένου να ενταχθούν στις επόμενες πληρωμές που θα υλοποιηθούν από τον ΟΠΕΚΑ. Οι σχετικοί φάκελοι και όλο το φυσικό αρχείο με τους δικαιούχους της 31.12.2018, τηρούνται από τους καθ’ ύλην αρμόδιους Δήμους και τις αρμόδιες για το διατροφικό επίδομα Δ/νσεις των Περιφερειών, σύμφωνα με την ισχύουσα για την τήρηση αρχείων νομοθεσία, με δυνατότητα πρόσβασης και διάθεσής τους σε εξουσιοδοτημένους υπαλλήλους του ΟΠΕΚΑ, μετά από σχετική αίτησή τους στο Δήμο ή στη Διεύθυνση της Περιφέρειας.
Διαδικασία υποβολής και επεξεργασίας αιτήσεων προνοιακών αναπηρικών παροχών
Από την 1.1.2019 και εφεξής, αιτήσεις για τη χορήγηση προνοιακών αναπηρικών παροχών σε χρήμα, για τη συνέχιση καταβολής των επιδομάτων στους δικαιούχους που λήγει η γνωμάτευση της υγειονομικής επιτροπής, καθώς και αιτήσεις επιδείνωσης της κατάστασης των ατόμων με αναπηρία, πραγματοποιούνται μέσω του ΟΠΕΚΑ και των Κέντρων Πιστοποίησης Αναπηρίας (ΚΕ.Π.Α.).
Η αίτηση υποβάλλεται μέσω των Κέντρων Κοινότητας των Δήμων ή των υπηρεσιών του ΟΠΕΚΑ ανάλογα με τον τόπο κατοικίας του αιτούντα.
Η διαδικασία υποβολής της αίτησης έχει ως εξής: Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να προσέρχονται στις υπηρεσίες του ΟΠΕΚΑ ή στα Κέντρα Κοινότητας των Δήμων γνωρίζοντας τον ΑΜΚΑ τους και έχοντας μαζί τους την αστυνομική τους ταυτότητα (ή διαβατήριο σε περίπτωση υπηκόου άλλου κράτους ή σε περίπτωση που είναι πρόσφυγες ή αιτούντες άσυλο, τα αντίστοιχα προβλεπόμενα νομιμοποιητικά έγγραφα) και ένα αντίγραφο τραπεζικού λογαριασμού στον οποίο ο αιτών είναι δικαιούχος ή συνδικαιούχος (ανεξαρτήτως σειράς). Σε περίπτωση αδυναμίας προσέλευσης του ιδίου του ατόμου, η αίτηση δύναται να υποβάλλεται μέσω άλλου προσώπου (γονέας, εκπρόσωπος, πληρεξούσιος, δικαστικός συμπαραστάτης, εν διαστάσει γονείς ασκούντες την επιμέλεια των τέκνων, επίτροπο ορφανών ανάπηρων τέκνων) προσκομίζοντας, εκτός των ανωτέρω δικαιολογητικών, τα απαραίτητα νομιμοποιητικά έγγραφα καθώς και πιστοποιητικό ταυτοπροσωπίας σε περίπτωση ανήλικου τέκνου.
Βήμα 1: Ο εξουσιοδοτημένος υπάλληλος του ΟΠΕΚΑ ή των κέντρων κοινότητας των Δήμων καταχωρεί στην ηλεκτρονική πλατφόρμα της αίτησης τον ΑΜΚΑ του αιτούντα και εμφανίζονται προσυμπληρωμένα τα στοιχεία που είναι διαθέσιμα από την ηλεκτρονική βάση δεδομένων του ΑΜΚΑ και της ασφαλιστικής ικανότητας που τηρούνται στην ΗΔΙΚΑ Α.Ε.. Τα στοιχεία που λείπουν συμπληρώνονται στην πλατφόρμα από τον εξουσιοδοτηθέντα υπάλληλο κατά δήλωση του αιτούντα. Σε περίπτωση αναντιστοιχίας μεταξύ των πραγματικών στοιχείων και του αποτελέσματος των διασταυρώσεων, η αίτηση παραμένει σε εκκρεμότητα και ο αιτών υποχρεούται να διορθώσει τα στοιχεία στη βάση δεδομένων του ΑΜΚΑ και να προσέλθει εκ νέου στον ΟΠΕΚΑ ή στα Κέντρα Κοινότητας για τη συνέχιση της διαδικασίας υποβολής της αίτησης.
Βήμα 2: Αφού έχουν συμπληρωθεί όλα τα υποχρεωτικά πεδία ο εξουσιοδοτηθείς υπάλληλος επιλέγει, κατόπιν δήλωσης του αιτούντα, την επιπλέον παροχή (Αίτημα για εφορία, δελτίο στάθμευσης, ατελή εισαγωγή αυτοκινήτου, τέλη κυκλοφορίας, δελτίο μετακίνησης ΑμεΑ κ.τ.λ.) για την οποία θα χρησιμοποιηθεί η γνωμάτευση της υγειονομικής επιτροπής.
Βήμα 3: Στη συνέχεια ο αιτών δηλώνει το προνοιακό αναπηρικό επίδομα που αιτείται καθώς και επί πλέον πληροφοριακά στοιχεία που αφορούν στον αιτούντα, όπως ασφαλιστική κατάσταση, διάστημα απουσίας στο εξωτερικό, διάστημα νοσηλείας – περίθαλψης σε ιδρύματα, ποσό σύνταξης ή επιδόματος που ενδεχομένως λαμβάνει από ασφαλιστικό φορέα, εργασιακή κατάσταση . Με την ολοκλήρωση συμπλήρωσης των δηλωθέντων στοιχείων από τον εξουσιοδοτηθέντα υπάλληλο και επιλέγοντας «έλεγχος και αποθήκευση» εμφανίζεται μήνυμα προκειμένου να ελεγχθούν οι επισημάνσεις στις οποίες αναφέρονται τα απαραίτητα δικαιολογητικά που θα πρέπει να προσκομίσει ο αιτών ή ο εκπρόσωπός του. Ο εξουσιοδοτηθείς υπάλληλος ελέγχει τα δικαιολογητικά που προσκομίζει ο αιτών και επιλέγοντας εκ νέου «έλεγχο και αποθήκευση» προχωρά στην οριστική υποβολή της αίτησης. Με την οριστική υποβολή της αίτησης ενημερώνει τον αιτούντα ότι έχει υποχρέωση να γνωστοποιήσει στον ΟΠΕΚΑ κάθε μεταβολή των στοιχείων του, την απουσία στο εξωτερικό, την εγγραφή του στα μητρώα ασφαλισμένων ασφαλιστικού φορέα, τη λήψη σύνταξης ή επιδόματος από ασφαλιστικό φορέα ή νοσηλεία του σε νοσηλευτικό ίδρυμα ή περίθαλψη σε προνοιακό ίδρυμα. Σε περίπτωση που μετά την οριστική υποβολή και επεξεργασία της αίτησης ο αιτών πληροί τις προϋποθέσεις χορήγησης της προνοιακής αναπηρικής παροχής σε χρήμα και υπάρχει ταύτιση των δηλωθέντων στοιχείων με αυτά που προκύπτουν από τις διασταυρώσεις, η αίτηση γίνεται δεκτή και σημαίνεται αυτομάτως με την ένδειξη «Αποδεκτή». Σε αντίθετη περίπτωση η αίτηση δεν γίνεται δεκτή, με αναγραφή των λόγων απόρριψης αυτόματα από το σύστημα στα σχετικά πεδία της αίτησης. Οι αιτήσεις, οι οποίες κατά την ηλεκτρονική διαδικασία συμπλήρωσής τους, έγιναν «Αποδεκτές» ή «Μη Αποδεκτές» δύνανται να τροποποιούνται από τους εξουσιοδοτημένους χρήστες του ΟΠΕΚΑ, εφόσον οι αιτούντες προσκομίζουν τα απαραίτητα δικαιολογητικά εντός διμήνου από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης.
Με την οριστική υποβολή της αίτησης που έχει γίνει «Αποδεκτή» δημιουργείται στο Πληροφοριακό Σύστημα του ΟΠΕΚΑ ηλεκτρονικός φάκελος αναπηρίας με τον ΑΜΚΑ του αιτούντος και του αποδίδεται κωδικός εισόδου στο Πληροφοριακό Σύστημα του Κέντρου Πιστοποίησης Αναπηρίας, μέσω του οποίου δύναται να πληροφορείται την πορεία της διαδικασίας πιστοποίησης της αναπηρίας του από τις αρμόδιες Υγειονομικές Επιτροπές ΚΕ.Π.Α. καθώς και τα αποτελέσματα αυτής. β. Το πληροφοριακό σύστημα του ΟΠΕΚΑ διασυνδέεται με το σύστημα «Ηλεκτρονικών ραντεβού – eRDV» της εταιρίας «Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Κοινωνικής Ασφάλισης Α.Ε.» (ΗΔΙΚΑ Α.Ε.) και προγραμματίζεται η επίσκεψη σε ιατρούς της επιλογής του αιτούντος, προκειμένου να καθοριστεί η διάγνωση της κύριας πάθησής του βάσει της οποίας θα παραπεμφθεί προς κρίση στις Υγειονομικές Επιτροπές των ΚΕ.Π.Α., καθώς και των τυχόν δευτερευουσών παθήσεων από τις οποίες πάσχει ο αιτών.
Με βάση τις ανωτέρω διαγνώσεις και τα αποτελέσματα των ιατρικών εξετάσεων στις οποίες υποβλήθη κε ο αιτών, ο θεράπων ιατρός της κύριας πάθησής του συμπληρώνει ηλεκτρονικά στο σύστημα της ΗΔΙΚΑ Α.Ε. τον Γενικό Εισηγητικό Φάκελο Παροχών Αναπηρίας ή και τον ανά πάθηση προβλεπόμενο Ειδικό Εισηγητικό Φάκελο Παροχών Αναπηρίας. Εν συνεχεία οριστικοποιεί τα καταχωρηθέντα στοιχεία και ο ηλεκτρονικός φάκελος αναπηρίας διαβιβάζεται στο ΚΕ.Π.Α. μέσω διασύνδεσης των δύο πληροφοριακών συστημάτων. Εάν ο αιτών πάσχει από δευτερεύουσες παθήσεις, ο θεράπων ιατρός της κύριας πάθησης υποχρεούται να καταχωρήσει ρητά τις ιατρικές ειδικότητες των συνυπαρχουσών παθήσεων στο ειδικό πεδίο του Εισηγητικού Φακέλου αρμοδιότητάς του, ώστε ακολούθως να συμπληρωθούν ηλεκτρονικά από τους θεράποντες ιατρούς των δευτερευουσών παθήσεων οι ανάλογοι Εισηγητικοί Φάκελοι Παροχών Αναπηρίας.
Στην περίπτωση αυτή η διαδικασία ολοκληρώνεται με την οριστικοποίηση του Εισηγητικού Φακέλου από τον θεράποντα ιατρό της κύριας πάθησης, αφού προηγουμένως έχουν οριστικοποιηθεί όλοι οι επιμέρους Εισηγητικοί Φάκελοι από τους θεράποντες ιατρούς των συνυπαρχουσών παθήσεων.
Ο ηλεκτρονικός φάκελος αναπηρίας του αιτούντος λαμβάνει ηλεκτρονικό αριθμό πρωτοκόλλου από το πληροφοριακό σύστημα των ΚΕ.Π.Α. και στη συνέχεια ο αιτών ενημερώνεται με μήνυμα κειμένου κινητής τηλεφωνίας ή ηλεκτρονικό μήνυμα για την ημέρα και ώρα που θα εμφανιστεί ενώπιον της Υγειονομικής Επιτροπής του ΚΕ.Π.Α. για την εκτίμηση της αναπηρίας του, καθώς και για την υποχρεωτική προσκόμιση στην γραμματεία του ΚΕ.Π.Α. όλων των στοιχείων του ηλεκτρονικού ιατρικού του φακέλου σε φυσική μορφή.
Η Γνωστοποίηση Αποτελέσματος Πιστοποίησης Αναπηρίας εκδίδεται ηλεκτρονικά και ο αιτών ενημερώνεται με ηλεκτρονικό μήνυμα, ώστε να λάβει γνώση και να την αντλήσει μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος του ΚΕ.Π.Α, κάνοντας χρήση του κωδικού του, δηλώνοντας ταυτόχρονα αν αποδέχεται το σχετικό αποτέλεσμα, άλλως δύναται εντός προθεσμίας δέκα (10) ημερολογιακών ημερών να υποβάλλει ένσταση (ηλεκτρονικά ή και στο ΚΕΠΑ) σε δευτεροβάθμια υγειονομική επιτροπή.
Η διαδικασία εξέτασης της ένστασής του από δευτεροβάθμια υγειονομική επιτροπή διεκπεραιώνεται κατά τον ίδιο τρόπο με την εκτίμηση σε πρώτο βαθμό.
Το οριστικό, σε κάθε περίπτωση, αποτέλεσμα πιστοποίησης αναπηρίας του αιτούντα (πρώτου ή δεύτερου βαθμού) αποστέλλεται ηλεκτρονικά από το πληροφοριακό σύστημα του ΚΕ.Π.Α. στο αντίστοιχο σύστημα του ΟΠΕΚΑ.
Δείτε παρακάτω και άλλες λεπτομέρειες για τη διαδικασία πληρωμής, τα αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά, το αφορολόγητο-ακατάσχετο κ.α.